Damarların genişlemesi, şekillerinin bozulması olarak bilinen tıbbi durumu ifade eder. Varisler, bacaklarda ve ayak bileklerinde görülen, mor veya mavi renkte belirgin damar görünümleridir.  Farklı tipleri ve nedenleri vardır. Bazı varis çeşitleri şunlardır:

Variköz : En yaygın türüdür. Genellikle bacaklarda ve ayak bileklerinde görülür. Yüzeyel venlerin genişlemesi ve şekillerinin bozulması sonucu oluşurlar.

Özofagus : Varisler, özofagus adı verilen yemek borusu içinde oluşurlar. Özellikle karaciğer sorunlarıyla ilişkilendirilirler. Özofagus ciddi kanamalara neden olabilir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir.

Hemoroidler: Anüs etrafındaki damarların genişlemesi ve şişmesi sonucu oluşan varislerdir. Ağrı, kaşıntı ve kanama gibi belirtilere yol açabilirler.

Pelvik: Pelvik bölgede, yani leğen kemiği içinde bulunan venlerin genişlemesi sonucu oluşurlar. Pelvik varisler özellikle kadınlarda pelvik ağrıya ve rahatsızlığa neden olabilir.

Skrotal: Erkeklerde skrotum içindeki damarların genişlemesi sonucu oluşan varislerdir. Skrotal varisler kısırlık riskini artırabilir.

Konjenital: Bazı kişiler doğuştan problemlerle gelebilirler. Bu durum genellikle kalıtsal faktörlere bağlıdır.

Varis çeşitleri oluşumunda genetik yatkınlık, yaşlanma, hamilelik, aşırı kilo, uzun süre ayakta durma gibi faktörler etkili olur. Tedavi yöntemleri, tipine, şiddetine ve semptomlara bağlı olarak değişir.

Varis Çeşitleri Risk Faktörleri Nelerdir?

Aile geçmişi, gelişme riskini artırabilir. Eğer ailenizde öyküsü varsa, sizin de riskiniz daha yüksek olabilir. Yaş ilerledikçe damarların elastikiyeti azalabilir ve risk artabilir. Kadınlarda görülme olasılığı erkeklere göre daha yüksektir. Bu, hormonal değişikliklerin gelişimine etkisinin olabileceğini düşündürebilir. Gebelik, hormonal tedavi gibi durumlar, hormonal değişiklikler nedeniyle riski artırabilir.

Fazla kilolu olmak, bacaklara ekstra yük bindirerek damarların zorlanmasına ve gelişimine yol açar. Uzun süreli ayakta durmak veya oturmak, bacaklardaki damarların düzgün çalışmasını zorlaştırabilir ve riski artırabilir. Hareketsiz bir yaşam tarzı, bacak kaslarının yeterince pompalama yapmasını engeller.

Kanın damarlarda birikmesine neden olarak durumun gelişimine yol açabilir. Sigara içmek, damar duvarlarına zarar vererek riski artırabilir. Yüksek tansiyon, damarların zarar görmesine ve varis gelişimine neden olabilir. Doğuştan gelen damar duvarı zayıflığı, riski artırabilir.

Daha önce tromboz (damar tıkanıklığı) gibi damar problemleri yaşamışsanız, risk artabilir.  Gebelik döneminde artan kan hacmi, rahim basıncı ve hormonal değişiklikler nedeniyle de riski artar. Varis çeşitleri ve risk faktörleri bireyden bireye farklılık gösterebilir. Genellikle birden fazla faktörün bir araya gelmesi sonucu gelişir. Eğer riskiniz hakkında endişeleriniz varsa, bir doktora danışmanız önerilir.

Varis Çeşitleri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Varis çeşitleri ve tedavi yaklaşımı, durumun ciddiyetine, boyutuna ve hastanın sağlık durumuna bağlı olarak farklılık gösterir. Hafif varis durumlarında, semptomları hafifletmek için konservatif yaklaşım kullanılır. Bu yöntem varisin ilerlemesini de önler. Düzenli egzersiz, bacak kaslarını güçlendirir ve kan dolaşımını destekler.

Özel tasarlanmış basınçlı çoraplar, kanın bacaklarda birikmesini önler ve semptomları azaltır. Fazla kilo, bacaklardaki damarların üzerine fazladan baskı yapabilir. Sağlıklı kilo korumak önemlidir. Skleroterapi yönteminde, ince bir iğne aracılığıyla damara özel bir sıvı veya köpük enjekte edilir. Bu sıvı veya köpük, damar duvarlarını tahrip eder ve zamanla vücut tarafından emilir.

Bu tedavi genellikle küçük varislerin tedavisinde kullanılır. Lazer enerjisi kullanılarak damar içi ısıtılır. Bu da damarın çökmesine ve vücut tarafından emilmesine neden olur. Lazer tedavisi özellikle daha büyük damarların tedavisinde etkili olabilir. Radyofrekans ablasyon yönteminde, radyofrekans enerjisi kullanılır. Böylece varisli damardaki sıcaklık artırılır. Bu da damarın çökmesine ve yok olmasına neden olur. Radyofrekans ablasyon genellikle büyük damarların tedavisinde tercih edilir.

Ağır durumlarda veya diğer tedavilere yanıt vermeyen durumlarda, cerrahi yöntemler düşünülebilir. Bu yöntemde, genellikle cildin altında bulunan büyük damarlar çıkarılır. Lazer yardımlı cerrahi yönteminde cerrahi kesiler yerine lazer enerjisi kullanılır. Lazer enerjisi yardımıyla damar kesilir ve çıkarılır. Endovenöz lazer ablasyon yönteminde bir lazer lifi, damara sokulur.

Lazer enerjisi kullanılarak damar içi yüzeyi yakılır. Damar çöker ve vücut tarafından emilir. Radyofrekans enerjisi kullanılarak damar içi yüzeyi ısıtarak çökertme işlemi yapılır. Tedavi yöntemi, hekimin durumu değerlendirmesine ve hangi yöntemin en uygun olduğuna karar vermesine bağlı değişir. Varis çeşitleri tedavisi hakkında en güncel ve uygun bilgileri sağlayan bir doktordan danışmanlık almanız önemlidir.